عضویت ایران در سازمان شانگهای؛ گامی دیگر در روند انتقال قدرت از غرب به شرق

منبع: https://www.irna.ir/news/84891592/%D8%B9%D8%B6%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84-%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA

تشدید بحران جهانی کمبود مواد غذایی و افزایش بهای آن به ویژه به دلیل تغییرات اقلیمی و خشکسالی و جنگ اوکراین، نقش کشورهای کلیدی و اثرگذار در تامین زنجریه غذایی و غلات جهان از جمله کشورهایی چون روسیه، هند، چین و قزاقستان را بیش از پیش نمایان می کند. این کشورها اگرچه جمعیت زیادی را در خود جای داده اند اما همچنان نقشی اجتناب ناپذیر و غیرقابل انکار درکمک به تامین مواد غذایی مورد نیاز جهان ایفا می کنند.

قدرت اقتصادی، نظامی و سیاسی در جهان، با سرعت قابل توجهی از بلوک غرب درحال انتقال به بلوک شرق است و تمایل کشورها برای عضویت در سازمان شانگهای و نیز تمایل روزافزون کشورهای مختلف جهان از جمله حوزه آمریکای لاتین، آفریقا، خاورمیانه و حتی اروپا به سمت همکاری های اقتصادی با چین و نیز تاثیر شدید تحریم آمریکا علیه روسیه بر بازار جهانی انرژی و مواد غذایی، از نشانه های بارز چرخش قدرت از غرب به شرق است.

اکنون،  پیوستن ایران به عنوان یک قدرت بزرگ منطقه ای به جمع اعضای اصلی سازمان همکاری شانگهای به عنوان بزرگترین سازمان منطقه ای جهان و نیز پیوستن ازبکستان، هند و پاکستان به آن در سالهای گذشته، تحلیل ها را مبنی بر اینکه سازمان همکاری شانگهای به ویژه در شرایط کنونی با سرعت بیشتری درحال محقق کردن روند انتقال قدرت از غرب به شرق است، بیش از پیش جامه عمل پوشانده است.

برای پکن هم درست مانند مسکو، انتقال قدرت به شرق ایده ای عالی محسوب می شود که در پی بروز چندقطبی های داخلی در آمریکا و تضعیف موقعیت جهانی ایالات متحده برای تحقق ادعای رهبری جهان چندقطبی که روز به روز، نظم نوین ۷۵ ساله را به چالش می کشد، امروز یک زمینه مناسب برای تحقق پیدا کرده است.

روابط اقتصادی و راهبردی پکن و کرملین از زمان گفت و گوهای مستقیم پوتین و شی جینپنیگ سران روسیه و چین در ماه فوریه سال جاری میلادی در پایتخت چین تقویت شده است. سران دو کشور در ملاقات اخیر در حاشیه اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در سمرقند هم بر تقویت روابط تاکید کردند.

اضافه شدن جمهوری اسلامی ایران به جمع اعضای رسمی این سازمان منطقه ای، کف ترازوی این سازمان در معادلات گوناگون بین المللی را بیش از پیش سنگین تر خواهد کرد.

روس ها از نظر سیاسی می توانند از انزوای مورد نظر غرب، خارج شوند و علیرغم تقلای امریکا و اروپا برای منزوی کردن پوتین، او متحدان تازه ای در شرق پیدا می کند.

حضور چین، روسیه ، هند و پاکستان به عنوان چهار قدرت نظامی بزرگ و صاحب سلاح هسته ای جهان در جمع کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، باعث شده تا این سازمان علاوه بر برخورداری از قدرت اقتصادی برتر، از قدرت بازدارندگی بسیار بالا در برابر هرگونه اقدام نظامی احتمالی از هر گوشه از جهان برخوردار باشد.

همان گونه که سخنگوی روابط خارجی کرملین هم تصریح کرده، روسیه در نظر دارد بیش از هر زمان دیگری به چین نزدیک شود. این ضرورتی است که به ویژه پس از جنگ اوکراین و تحریم های فزاینده غرب علیه روسیه، بیش از هر زمان دیگر احساس می شود.